CAN SIKINTISI ÖLDÜRÜYOR!..

İngiltere’nin Lancashire Üniversitesi’nden Sandi Mann can sıkıntısının hayatımız üzerindeki etkilerini anlamaya çalışan az sayıdaki psikologlardan biri.

Araştırmalar, can sıkıntısının sağlığı olumsuz etkileyen, hatta ömrü kısaltan tehlikeli ve rahatsız edici bir durum olabileceğini gösteriyor. Fakat Mann’ın çalışmaları, can sıkıntısının insanın yaratıcılığını tetikleyen olumlu bir etkisinin olduğuna da dikkat çekiyor.

’Sıkıntıdan ölmek’

Can sıkıntısı günlük hayatımızda çok sık karşılaştığımız bir durum olmasına rağmen İngilizcede bunu ifade eden ’boredom’ kelimesinin 1852’de Charles Dickens’in kitabıyla dile girdiğini öğrenmek şaşırtıcı geliyor. Dickens, Kasvetli Ev romanında Leydi Deadlock’u tanımlarken “evliliği onu sıkıntıdan öldürecek hale getirmişti” gibi bir deyim kullanıyor.

Kanada’daki York Üniversitesi’nden John Eastwood da bu konuya ilgi duyan ilk sosyal bilimcilerden. Eastwood’un araştırmaları can sıkıntısından mustarip olanları iki gruba ayırıyor:

Birinci grupta ivecen bir yapıya sahip olan ve sürekli yeni deneyimler peşinde olan insanlar yer alır. Olağan bir yaşam bu insanların dikkatlerini sürekli canlı tutmaları için yeterli değildir.

İkinci grupta ise sorun tam tersidir. Dış dünya onlar için ürkütücüdür; kendilerini rahat hissettikleri alanın dışına çıkmak istemezler. Eastwood’a göre bu insanlar “acıya karşı aşırı duyarlılıkları nedeniyle kendi köşelerine çekilirler”. Ancak bu durum rahatlık sağlasa da bu aşırı güvenli durum onları her zaman tatmin etmez ve kronik can sıkıntısı başlar. 

AKŞAM