ÇOCUĞUNUZ BEDEN DERSİNİ SEVMİYORSA...

Araştırmalara göre her 100 çocuktan biri kalp hastası olarak dünyaya geliyor. Hastalığın tedavisinde erken teşhis çok önemli. Bu nedenle anne ve babaların çocuklarındaki değişimleri iyi takip etmeleri gerekiyor. Çocuğunuz bir şeyleri yapmaktan kaçınıyorsa, kalbiyle ilgili bir sağlık sorunu olabilir.

ÇocuÄŸunuz arkadaÅŸlarıyla oynamak yerine onları seyretmeyi tercih ediyorsa, beden derslerinden nefret ediyor, katılmamak için türlü bahaneler öne sürüyor, katıldığı oyunlarda çabuk yoruluyorsa, nedeni kalbi olabilir. AraÅŸtırmalara göre her 100 çocuktan biri kalp hastası olarak dünyaya geliyor. Belirtiler her zaman erken yaÅŸta ortaya çıkmıyor, okul çağında da kendini gösterebiliyor. Bu nedenle düzenli kalp muayenesinin erken teÅŸhis için önemli olduÄŸunu söyleyen Medical Park Bahçelievler Hastanesi Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Tuğçin Bora Polat, çocuklarda görülen kalp hastalıkları ve belirtileri ile ilgili bilgiler verdi... Türkiye’de her yıl yaklaşık 10 bin bebek kalp hastası olarak dünyaya geliyor. Çocuklarda görülen kalp hastalıkları doÄŸumsal ve sonradan edinilmiÅŸ olmak üzere iki gruba ayrılıyor. DoÄŸumsal kalp hastalığı, kalpte veya kalbin büyük damarlarında doÄŸumdan itibaren bulunan yapısal bozukluktur. Genellikle bebeÄŸin anne karnında organlarının geliÅŸim dönemi olan, gebeliÄŸin ilk sekiz haftası içinde ortaya çıkar. Ailede bu tür bir hastalığın olması, yaÅŸlı anne gebeliÄŸi, insülin kullanan ÅŸeker hastası kadınların gebelikleri, gebeliÄŸin ilk üç ayında ilaç kullanılması, röntgen ışınları, kızamıkçık gibi enfeksiyonlar doÄŸuÅŸtan kalp hastalığı riskini arttırıyor. 

HAMÄ°LELÄ°KTE ENFEKSÄ°YON RÄ°SKÄ° 
DoÄŸumsal kalp hastalığının sebebi çoÄŸu zaman tespit edilemiyor. Ancak bazı durumlarda hastalığın görülme riski daha yüksektir. Annede doÄŸumsal kalp hastalığı varsa, bebekte hastalık görülme riski yüzde 10’lara kadar çıkabiliyor. KardeÅŸlerden birinde doÄŸumsal kalp anomalisi varsa diÄŸer kardeÅŸlerde de görülme riski üç-dört kat artıyor. Ä°nsüline bağımlı diyabet hastası annelerin bebeklerinde hastalık görülme riski üç-dört kat daha yüksek. Anne, gebeliÄŸin ilk sekiz haftası içinde teratojen ilaçlara (alkol, hidantoin, amfetamin, trimetadion, lityum gibi), röntgen ışınlarına veya kızamıkçık, toxoplasma gibi infeksiyonlara maruz kalmışsa, doÄŸumsal kalp hastalığı görülme riski artıyor. DoÄŸumsal kalp hastalıklarında en sık karıncıklar ya da kulakçıklar arasındaki delikler, kapak ve damar darlıkları, kalbin bazı odacıklarının yeterli geliÅŸmemesi, damarların ters olarak yerleÅŸmesi ve bu durumların karmaşık birliktelikleri görülüyor. Bunun yanı sıra nadir görülse de doÄŸumsal ritim bozukluklarına da rastlanıyor. DoÄŸumsal kalp hastalıklarında genellikle 1 yaÅŸ civarında teÅŸhis konuluyor. Ancak hastalık her zaman erken dönemde belirti vermiyor, hastalık kendini okul çaÄŸlarında da gösterebiliyor. 

ÇIÄžLIK ATIYORSA... 
Hastalığın tedavisinde erken teÅŸhis çok önemli. Bu nedenle anne ve babaların çocuklarındaki deÄŸiÅŸimleri iyi takip etmeleri ve normal olmayan davranışları hızlı tespit etmeleri gerekiyor. ÖrneÄŸin; bebek meme emerken veya efor anında çabuk yoruluyor ve terliyorsa, yani beÅŸ dakika emiyor sonra yorulup bırakıyorsa bu davranışın mutlaka araÅŸtırılması gerekir çünkü kalp yetersizliÄŸinin bulgusu olabilir. Bunun yanı sıra nedensiz yere ani çığlıklar atıyor, sonrasında bitkin düşüyorsa bunlar kalpteki aÄŸrının belirtisi olabilir, kalpteki koroner sistemin anormal olduÄŸuna iÅŸaret edebilir. Sırf bu belirtiler göz ardı edildiÄŸi için bir kısım tanı almamış hasta, ileriki yaÅŸlarda ameliyat ÅŸansını yitirebiliyor. Bazı kalp hastalıklarında bebek doÄŸar doÄŸmaz ameliyat gerekiyor, bazı hastalar ise okula baÅŸlamadan önce ameliyat olabiliyor. ÖrneÄŸin; çocukta 10’lu yaÅŸlardan sonra kalp kası kalınlaÅŸması görülebilir. Çocuk hareketlerini sınırlandırır, beden dersine girmek istemez, arkadaÅŸlarıyla oyun oynamak yerine onların oyununu uzaktan izlemeyi tercih eder, çabuk yorulur ve nefes darlığı yaÅŸar. Bunlar bizim için çok önemli bulgulardır. Bu durumda çocuÄŸun zaman kaybetmeden kalp muayenesinden geçirilmesi gerekir. 

AŞIRI ŞİŞMANLIK KALBİ VURUYOR
Günümüzde düzensiz beslenme ve özellikle bilgisayar başında geçen hareketsiz zamanın artması obezite sorununu çocukluk çağına indirdi. Özellikle ailede kalp hastalığı öyküsü varsa, çocuÄŸun ÅŸeker ve kolesterol deÄŸerlerinin düzenli takibi gerekli. Bu çocuklar erken dönemde tansiyon hastası da olabiliyor. Yüksek tansiyonlu bazı çocuklarda kilo kontrolü ile normalleÅŸme mümkün olabilmekte. 

ARTIK TEÅžHÄ°S ANNE KARNINDA 
DoÄŸumsal kalp hastalıklarının tanısı anne karnında konulabilir. Gebelik döneminde yapılacak ekokardiyografi incelemesi ile bebekte doÄŸumsal kalp hastalığı teÅŸhis edilebilir. DoÄŸum öncesi tanı alınan bebek, hemen müdahale gerektirecek durumlar nedeniyle çocuk kardiyoloji uzmanı olan merkezlerde doÄŸurtulmalıdır. Ãœlkemiz doÄŸumsal kalp hastalıklarının tedavisinde giriÅŸimsel (anjiyo ile) ve cerrahi yöntemlerle, özellikle son on yılda oldukça ilerleme kaydetti ve baÅŸarı oranı da geliÅŸmiÅŸ ülkelerle yarışır durumdadır. 

SPOR YAPACAKSA ÖNCE KALBİNE BAKTIRIN
ÇocuÄŸunuzun zihinsel ve bedensel geliÅŸimi açısından sporun yeri büyüktür. Özellikle yarışmalı sporları yapan çocukların kalp muayenesinin yaptırılması, telafisi olmayan sonuçların oluÅŸmasını engelleyebilir. Bazı kritik kalp rahatsızlıkları iyi deÄŸerlendirilmiÅŸ bir EKG incelemesiyle dahi teÅŸhis edilebilir. Ayrıca herhangi bir dönemde geçirilen enfeksiyonlar kalp kasına ve zarına zarar verebilir. 

GÖĞÜS AÄžRISI ÖNEMLÄ° BÄ°R BULGU 
Göğüs aÄŸrısı çocukluk çağında baÅŸ ve karın aÄŸrısından sonra en sık görülen aÄŸrı yakınmasıdır. ÇoÄŸu zaman bu aÄŸrıların nedeni kas ve iskelet sisteminden kaynaklanır. Ancak nadir de olsa bu aÄŸrılar kalp hastalığına iÅŸaret edebilir. Eforla gelen, bir bölgede lokalize edilemeyen, uzun süren çarpıntı ve terlemenin eÅŸlik ettiÄŸi aÄŸrı atakları mutlaka çocuk kardiyolojisi uzmanı tarafından deÄŸerlendirilmelidir. 

sabah