ASGARİ ÜCRETLİNİN AİLESİ YOK MU!

CHP Zonguldak Milletvekili Ãœnal DemirtaÅŸ, asgari ücretin; işçi ve ailesinin ihtiyaçları, ülkedeki genel ücret seviyesi, hayat pahalılığı, sosyal güvenlik yardımları ve diÄŸer sosyal grupların göreli yaÅŸam standartları dikkate alınarak belirlenmesi için kanun teklifi verdiÄŸini bildirdi. Türkiye Büyük Millet Meclisi BaÅŸkanlığı’na sunduÄŸu kanun teklifi ile ilgili olarak yazılı açıklama yapan DemirtaÅŸ, ÅŸunları kaydetti:
“Asgari Ãœcret Tespit Komisyonu, ülkemiz koÅŸullarına göre asgari ücreti belirlemekten çok uzak. Asgari ücretlinin ailesini, bakmakla yükümlü olduÄŸu hiç kimse yokmuÅŸ gibi işçinin ücreti belirleniyor. Kaldı ki bunda bile gerçek rakamlara yaklaşılamıyor. Türk-Ä°ÅŸ’in aylık açlık, yoksulluk ve tek bir kiÅŸinin yaÅŸam maliyetine iliÅŸkin rakamlar ortadayken, belirlenen ücret ile bir ailenin geçinebileceÄŸini düşünmek, bir hayalden ibarettir.”

EN BÜYÜK TOPLU SÖZLEŞME
Asgari Ãœcret Tespit Komisyonu’nca yapılan ücret belirlemelerinin uluslararası normlar çerçevesinde belirlenmesinin ÅŸart olduÄŸunu da dile getiren Ãœnal DemirtaÅŸ, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün(ILO),131 sayılı Asgari Ãœcretin Tespiti SözleÅŸmesi’nin Türkiye tarafından onaylanmamış olmasının da çok büyük bir eksiklik olduÄŸuna dikkat çektiÄŸi açıklamasını ÅŸu sözlerle sürdürdü:
“Bundan önceki yıllarda Asgari Ãœcret Tespit Komisyonu, ülkemiz gerçekleri ile uzaktan yakından ilgisi olmayan bir ücret belirlemesi yapmıştır. Bu ücret, bekar ve çocuksuz bir işçi için tespit edilmiÅŸtir. Oysa asgari ücretle geçimini saÄŸlayan milyonlarca kiÅŸi; ailesinin, bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin geçimini bu ücretle saÄŸlamaktadır. Kaldı ki tek bir kiÅŸi bile bu ücretle geçinecek olsa yine de 1603 lira ile geçinmek, -gıdadaki yüzde 42’lik artış, doÄŸalgazdaki yüzde 35’lik, elektrikteki yüzde 45’lik zam göz önüne alındığında- elbette ki mümkün deÄŸildir. Türk-Ä°ÅŸ tarafından yapılan çalışmaya göre; bir çalışanın-sadece kendisinin yapması gereken yaÅŸama maliyeti Kasım ayı için 2.385 lira olarak belirlenmiÅŸtir. Yani bu ücret sadece çalışan için bile yeterli deÄŸildir. Ãœlkemizde asgari ücretin altında, asgari ücret ve asgari ücretin çok az üstünde ücret alanların sayısı yaklaşık 10 milyondur. Bu sebeple asgari ücret en büyük toplu sözleÅŸmedir. 10 milyon vatandaşımızın belirlenen bu ücret ile geçimlerini saÄŸlayabileceÄŸini düşünmek ise tamamen hayalden ibarettir. 

ILO’NUN 131 NO’LU SÖZLEÅžMESÄ° 
Asgari ücretin belirlenmesinin, daha ayrıntılı kriterler çerçevesinde belirleme yapılması bir zorunluluktur. Bu anlamda, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün(ILO) ‘131 Sayılı Asgari Ãœcretin Tespiti SözleÅŸmesi’nin onaylanmamış olması çok büyük bir eksikliktir.131 no’lu sözleÅŸmede, asgari ücretin belirlenmesinde, çalışanın ve bakmakla yükümlü olduÄŸu ailesinin ihtiyaçlarının karşılanması yaklaşımı ile düzenleme yapılması gerekliliÄŸi belirtilmektedir. Zaten asgari ücretin bir amacı işçi ve ailesinin geçimini saÄŸlamakken diÄŸer bir amacı da sosyal koruma teÅŸkil etmesidir.

TÃœRKÄ°YE SONDAN Ä°KÄ°NCÄ°
Çalışanı tek kiÅŸi olarak deÄŸerlendiren bir yaklaşım ve hesaplama yöntemi ile insana yakışır bir hayat sürdürmek mümkün deÄŸildir. Avrupa BirliÄŸi ülkelerindeki asgari ücretlere bakıldığında; ilk baÅŸta 1.999 euro net asgari ücretle Lüksemburg gelirken,1630 euro ile Ä°rlanda ikinci, 1552 euro ile Hollanda üçüncü, 1498 euro ile Almanya dördüncüdür. AB’de en düşük asgari ücret ise 235 euro ile Bulgaristan’dadır. Türkiye, bugünkü kur üzerinden 260 euro ile sondan ikincidir. 2018 yılının başında, -3.76 dolar kuru üzerinden- aylık 427 dolar alan asgari ücretli bugün -5.40 Dolar kuru üzerinden- aylık 296 dolar almaktadır. 2018 yılının başından bu yana asgari ücret dolar karşısında yüzde 30’un üzerinde bir oranda erimiÅŸtir. Bu erime karşısında önlem alınmazsa, ülkemizdeki asgari ücret, Çin’deki asgari ücret seviyesine düşecektir. Ekonomisi ithalata dayanan bir ülkede, asgari ücretin döviz karşısında erimesi alım gücündeki net düşüşün göstergesidir.

Ãœlkedeki ekonomik gerilemenin faturası sürekli asgari ücretli kesime çıkarılmakta, gelirler arasındaki makas günden güne açılmaktadır. Bugün Türkiye’de cumhurbaÅŸkanının maaşı, asgari ücretlinin 25.4 katıdır. Bu oran Lüksemburg’ta 10.3, Yunanistan’da 9.2, Hollanda’da ise 8.5’tir.

BİR HAFTA GEÇİNİLMEZ!
Gelirler arasındaki bu uçurum, asgari ücretten yapılan vergi kesintileri ile yıl içinde daha artmaktadır. Bugün asgari ücretten kaynağında yapılan vergi ve SGK kesintileri ile hayatımızı sürdürmede kullandığımız gıda, saÄŸlık, ulaşım gibi mal ve hizmetler nedeniyle ödenen dolaylı vergilerle birlikte asgari ücretlinin brüt maaşının yüzde 35’i devlete ödeme yapmaktadır. Bu miktar asgari ücretle bir ay deÄŸil, bir hafta bile geçinmek mucizedir. 
Sadece yaÅŸam maliyeti deÄŸerlendirildiÄŸinde bile,  Türk-Ä°ÅŸ’in Kasım ayı - açlık sınırını 1.943 lira, yoksulluk sınırını ise 6.328 lira- rakamları, asgari ücretle geçinmek zorunda bırakılan milyonların ne kadar büyük zorluklar yaÅŸadığını net bir ÅŸekilde ortaya koymaktadır. Tüm bunlar deÄŸerlendirildiÄŸinde, ülkemizdeki asgari ücreti belirlemesinde temel bazı yanlışlıkların olduÄŸu ortadadır. Bu yanlışlıklar nedeniyle milyonlarca vatandaşımız büyük maÄŸduriyetler yaÅŸamaktadır. 

AKP İŞÇİYİ DUYMAZDAN GELDİ!
Uluslararası standartlara uymayan, ülkedeki ekonomik durum ile örtüşmeyen, yaÅŸam maliyetlerindeki keskin artışları karşılamayan, tek bir çalışanın, asgari sınırını bile karşılamayan, adaletsiz vergi dağılımını göz önünde bulundurmayan, ülkedeki ücret düzeyleri arasındaki farkın daha da artmasına neden olan, dolayısıyla toplumsal barış ve huzuru tehdit edecek düzeye gelen asgari ücret belirleme kriterlerinin deÄŸiÅŸmesi gerektiÄŸi mutlaktır. Esasen Anayasasında ‘Sosyal Devlet’ ilkesini kabul etmiÅŸ bir ülkede, yürütme organı bu ilke gereÄŸi, ILO’nun 131 sayılı Asgari Ãœcretin Tespiti SözleÅŸmesini bugüne kadar onaylamalıydı. Ancak Ak Parti iktidarı 16 yılda milyonlarca işçinin bu en temel talebini duymazdan ve görmezden gelmiÅŸ ve ILO’nun 131 sayılı Asgari Ãœcretin Tespiti SözleÅŸmesini onaylamamıştır. Bu sebeple yasama organınca milyonlarca işçinin sesi dinlenerek, bu durumun düzeltilmesi gerekmektedir.”

ÃœCRET,  ADÄ°L VE GERÇEKÇİ BÄ°R ÅžEKÄ°LDE BELÄ°RLENMELÄ°!
CHP Zonguldak Milletvekili Ãœnal DemirtaÅŸ, asgari ücretin gelir dağılımındaki denge ve düzenleyici etkisinin de yeniden saÄŸlanması gerektiÄŸini belirterek, “söz konusu teklifin yasalaÅŸması ile birlikte  ulusal mevzuatın, Uluslararası Çalışma Örgütü(ILO) ve Avrupa Sosyal Åžartı’nın 4’üncü maddesi ile düzenlenen “Tüm çalışanların, kendileri ve ailelerine iyi bir yaÅŸam düzeyi saÄŸlamak için yeterli adil bir ücret alma hakkı vardır” düzenlemeleri ile uyum yakalanacaktır. Bu deÄŸiÅŸiklikle; asgari ücretin belirlenmesinde işçinin ve ailesinin ihtiyaçları, yaÅŸam maliyetleri göz önünde bulundurulacak, ülkedeki ekonomik koÅŸullar ile gerçek geçim ÅŸartlarının deÄŸerlendirilmesi saÄŸlanmış olacak, bu sayede de asgari ücretin adil ve gerçekçi bir ÅŸekilde tespit edilmesinin kriterleri belirlenecektir” ifadelerini kullandı.