STRES VE BESLENME

Yaşamımızın hemen hemen her anında olan stres faktörü beslenmemizi ne kadar etkiliyor olabilir? Stresin beslenme üzerindeki etkisinin rolü büyük. Stresli durumlarda vücudumuzda salgılanan hormonlardan biri kortizoldür. Diğer adı ile stres hormonu. Tehdit anında ortaya çıkan stresin yönetiminden sorumlu ana steroid hormonudur. Vücudumuzun tehdit anında salgıladığı doğal koruyucu bir yanıttır. Kortizol miktarı vücut tarafından düzenlenir. Ancak yüksek stres ve kortizon tedavisi; vücuttaki kortizol miktarını yükseltir. Kilo alımına, hipertansiyona, uyku düzensizliğine, psikoloijik sorunlara, enerji düşüklüğüne ve diyabete yol açabilir.

  Peki stres ve kilo yönetimi arasındaki iliÅŸki nedir?

Stres faktörü var olduğunda kortizol hormonu savaş veya kaç tepkisine yardımcı olmak için yağ hücrelerinin içindeki yakıtı bırakmasına neden olur. Her iki tepki oluşmadığında yani anksiyete varlığında yağ hücrelerinin boşalttığı yakıt nedeniyle kişi enerji ihtiyacı duyar. Bu enerji ihtiyacı içinde en uygun kaynak yüksek kalorili karbonhidratlar veya yağlardır. Yapılan araştırmalar yüksek stres altındayken bireylerin basit şeker içeren gıdalar ve yağlı besinleri tercih ettiğini göstermiştir. Tercih edilen besinlerin ortak yönü kalorilerinin yüksek, besleyici değerlerinin düşük olmasıdır.

 Strese baÄŸlı aşırı besin alımını engellemenin çeÅŸitli yolları mevcut. Nefes egzersizleri yaparak stres anında oluÅŸan aşırı yeme isteÄŸinizin önüne geçebilirsiniz. Aynı zamanda düzenli egzersiz yaparak; stresinizin azalmasına ve kan ÅŸekerinizin dengede olmasına katkı saÄŸlamış olursunuz. Dengede kan ÅŸekeri demek; atıştırma isteÄŸinizin minimum seviyede olması demek. Kan ÅŸekeri dengesi için tabii ki sadece egzersiz deÄŸil; düzenli ve dengeli beslenmek en temel kural. Yaptığınız sporu/egzersizi bir zorunluluk olarak deÄŸil; kendinize ayırdığınız bir zaman dilimi olarak düşünürseniz daha iyi motive olursunuz. Stres anında kolay ulaşılabilir besinler genelde tercih edilmektedir. Yani paketli ve kalorisi yüksek gıdalar. Bunun önüne geçebilmek için; stresli durumlarda atıştırmak adına saÄŸlıklı besinleri tercih etmeye çalışın. ÖrneÄŸin; ceviz, fındık, kuru kayısı, kavrulmamış fıstık vb. gibi …  Bu ÅŸekilde paketli gıdalardan alacağınız yüksek yoÄŸunluklu kalorileri azaltmış olursunuz.     

 Denediniz ancak strese baÄŸlı aşırı yeme alışkanlığınızdan vazgeçemediniz. Bu durumda bir beslenme uzmanı ve psikologdan yardım alabilirsiniz. Vazgeçmemek için çok neden var; önemli olan bu nedenleri görebilmek ve stresi minimum seviyede tutabilmek.

 SaÄŸlığınız için saÄŸlıklı beslenin…

Uzm.Dyt.Deniz ÖZSAN