STRES VE BESLENME

Yaşamımızın hemen hemen her anında olan stres faktörü beslenmemizi ne kadar etkiliyor olabilir? Stresin beslenme üzerindeki etkisinin rolü büyük. Stresli durumlarda vücudumuzda salgılanan hormonlardan biri kortizoldür. Diğer adı ile stres hormonu. Tehdit anında ortaya çıkan stresin yönetiminden sorumlu ana steroid hormonudur. Vücudumuzun tehdit anında salgıladığı doğal koruyucu bir yanıttır. Kortizol miktarı vücut tarafından düzenlenir. Ancak yüksek stres ve kortizon tedavisi; vücuttaki kortizol miktarını yükseltir. Kilo alımına, hipertansiyona, uyku düzensizliğine, psikoloijik sorunlara, enerji düşüklüğüne ve diyabete yol açabilir.

  Peki stres ve kilo yönetimi arasındaki ilişki nedir?

Stres faktörü var olduğunda kortizol hormonu savaş veya kaç tepkisine yardımcı olmak için yağ hücrelerinin içindeki yakıtı bırakmasına neden olur. Her iki tepki oluşmadığında yani anksiyete varlığında yağ hücrelerinin boşalttığı yakıt nedeniyle kişi enerji ihtiyacı duyar. Bu enerji ihtiyacı içinde en uygun kaynak yüksek kalorili karbonhidratlar veya yağlardır. Yapılan araştırmalar yüksek stres altındayken bireylerin basit şeker içeren gıdalar ve yağlı besinleri tercih ettiğini göstermiştir. Tercih edilen besinlerin ortak yönü kalorilerinin yüksek, besleyici değerlerinin düşük olmasıdır.

 Strese bağlı aşırı besin alımını engellemenin çeşitli yolları mevcut. Nefes egzersizleri yaparak stres anında oluşan aşırı yeme isteğinizin önüne geçebilirsiniz. Aynı zamanda düzenli egzersiz yaparak; stresinizin azalmasına ve kan şekerinizin dengede olmasına katkı sağlamış olursunuz. Dengede kan şekeri demek; atıştırma isteğinizin minimum seviyede olması demek. Kan şekeri dengesi için tabii ki sadece egzersiz değil; düzenli ve dengeli beslenmek en temel kural. Yaptığınız sporu/egzersizi bir zorunluluk olarak değil; kendinize ayırdığınız bir zaman dilimi olarak düşünürseniz daha iyi motive olursunuz. Stres anında kolay ulaşılabilir besinler genelde tercih edilmektedir. Yani paketli ve kalorisi yüksek gıdalar. Bunun önüne geçebilmek için; stresli durumlarda atıştırmak adına sağlıklı besinleri tercih etmeye çalışın. Örneğin; ceviz, fındık, kuru kayısı, kavrulmamış fıstık vb. gibi …  Bu şekilde paketli gıdalardan alacağınız yüksek yoğunluklu kalorileri azaltmış olursunuz.     

 Denediniz ancak strese bağlı aşırı yeme alışkanlığınızdan vazgeçemediniz. Bu durumda bir beslenme uzmanı ve psikologdan yardım alabilirsiniz. Vazgeçmemek için çok neden var; önemli olan bu nedenleri görebilmek ve stresi minimum seviyede tutabilmek.

 Sağlığınız için sağlıklı beslenin…

Uzm.Dyt.Deniz ÖZSAN