ÇOCUKLARA TELEVİZYON UYARISI

Ankara Ãœniversitesi Tıp Fakültesi Ruh SaÄŸlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. OÄŸuz Erkan Berksun, "Televizyon izlerken mümkün olduÄŸunca büyüklerden birisinin çocuÄŸa refakat etmesi, onun yaşına uygun yorumlar yapması, hem çocuÄŸun bilgisini artırır hem de  anlam veremediÄŸi olayları yanlış algılamasını engeller" dedi.

Berksun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çocukların televizyonda yaşlarına uygun programları, uygun sürelerle izlediklerinde zihinsel ve ruhsal gelişimlerinin olumlu etkileneceğini söyledi.

Uygun olmayan programların ise çocuklar üzerinde olumsuz hatta travmatik etkiler yaratabildiÄŸini anlatan Berksun "Kendini tanımlamada güçlük, aile içi baÄŸların gevÅŸemesi, hayalle gerçeÄŸin ayırt edilememesi, anlık gerginlik, korku ve daha sık ÅŸiddete baÅŸvurma eÄŸilimleri görülmektedir. Bir anne baba çocuklarına kimseyi incitmemeyi öğretir, bu konuda ona örnek olurlarken televizyon karşısında çocuÄŸun maruz kaldığı görüntüler onun zihninde ÅŸiddeti meÅŸru kılmaktadır" diye konuÅŸtu. 

Prof. Dr. Berksun, ebeveynlerin zaman zaman televizyonla ilgili olarak çocuğuna sınır koymakta güçlük yaşayabildiğine işaret ederek, şöyle devam etti:

"Bir insan hayatı boyunca sadece birkaç ÅŸiddet ve ölüm olayına tanık olabilecekken, televizyon karşısındaki bir çocuÄŸun her gün birkaç ölüme ve onlarca ÅŸiddet olayına ÅŸahit olması sık görülen bir durumdur.  Tekrar tekrar verilen travmatik görüntüler çocuÄŸu ÅŸiddete karşı duyarsız hale getirebilir. Televizyon karşısında çocuÄŸu yalnız bırakılmamalı. Televizyon izlerken mümkün olduÄŸunca büyüklerden birisinin çocuÄŸa refakat etmesi, onun yaşına uygun yorumlar yapması, hem çocuÄŸun bilgisini artırır, hem de  anlam veremediÄŸi olayları yanlış algılamasını engeller."

- "Okul başarısını da olumsuz etkiliyor"

Özellikle 7 yaşın altındakilerin medyadan iletilen mesajların içerikleriyle ilgili iyi-kötü ayrımı yapabilecek olgunlukta olmadığını vurgulayan Berksun, "Bu sebeple, ebeveynin gerekli sınırı koyması, şiddet ya da cinsel içerikli travmatik sayılabilecek görüntülerle karşılaşan çocuğuna, bunun kötü ve yanlış olduğunu mutlaka vurgulaması gerekir. Ancak dozu iyi ayarlanmadığı takdirde, uzaklaştırmak istediğimiz konuyu çocuk için daha çekici hale getirebiliriz. Bu noktada yapılması gereken, çocuğun sorularına kısa fakat tatmin edici cevaplar verdikten sonra, mevzuyu uzatmaktan kaçınmaktır" ifadesini kullandı.

Berksun, televizyonun göz bozuklukları, uyku sorunları, hareketsizlik ve ekran karşısında atıştırma sebebiyle kilo alma gibi fiziksel zararlara yol açtığının altını çezirek, şunları kaydetti:

"Uzun süre televizyon izlemek çocuÄŸun okuldaki baÅŸarısını olumsuz etkiler. Daha uzun süre ekran başında kalmak isteyen çocuÄŸun isteÄŸi engellendiÄŸinde, aÄŸlaması, odasını dağıtması, evin kurallarına uyumsuz davranması, ders çalışmayarak ya da oyuncaklarını kırarak ailesine tepki göstermesi muhtemeldir. Çocuklar ayrıca,  boÅŸ zamanlarını televizyon dışında anlamlı bir uÄŸraşı ile deÄŸerlendirememe, ders çalışmaya karşı isteksizlik, aile içi kurallara ve düzene uymak istememe, isyankarlık gibi davranışlar sergileyebilmektedir. Aileden beklenen, yasak koymaktan öte çocuÄŸa iyi model olmaktır. ’Evimizde bu programları izlemeyi doÄŸru bulmuyoruz’ diyerek, çocuÄŸun uyanık olduÄŸu saatlerde ÅŸiddet içeren yayınları hiçbir aile bireyinin izlememesi öncelikli koÅŸuldur."