“ALLAH DİYEN SARISI“ PATATESİ TESCİLLENECEK

GaziosmanpaÅŸa Ãœniversitesi (GOÃœ) Ziraat Fakültesi Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Güngör Yılmaz, Tokat’ın Niksar ilçesinde yetiÅŸtirilen "Allah diyen sarısı" patates türünün ıslahı ve tescili için çalışma yürüttüklerini bildirdi.

Prof. Dr. Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Niksar ilçesine bağlı Günebakan köyünde yetiştirilen ve ismini yörenin eski adından alan "Allah diyen sarısı" patates türünün ıslahı ve tescili için çalışma yürüttüklerini söyledi.

Bu patatesin iç renginin sarı, proteince zengin, lezzetli ve yağışlarla yetiÅŸebilen bir çeÅŸit olduÄŸunu anlatan Yılmaz, "Patatesin normal ÅŸartlarda sulamasız yetiÅŸmesi mümkün deÄŸil ama bu türün susuzluÄŸa karşı direnci diÄŸerlerine göre daha iyi. Sulamasız yetiÅŸtirildiÄŸi için gübreleme de minimum düzeyde kalıyor" dedi.

Yılmaz, Türkiye’de organik patates pazarı oluÅŸturulsa "Allah diyen sarısı"nın organik patates için en üst düzey aday olduÄŸunu belirtti. 

TÃœBÄ°TAK’ın desteklediÄŸi proje kapsamında patates ıslahı yönünde yoÄŸun çalışmalar yaptıklarını anlatan Yılmaz, "DeÄŸiÅŸik melezleme programlarımız, farklı kombinasyonlarımız var. Bunlardan biri de ’Allah diyen sarısı’nı, yerel patatesi iyileÅŸtirmek. Bunun için üç farklı ebeveynden geni aktarmaya çalışıyoruz. Kuraklık yönünden daha iyi hale dönüştürmek için melezleme ebeveyn kullanıyoruz. Patates siÄŸili, patates kanseri çok önemli bir hastalık, patates tarımını Türkiye’de de dünyada da tehdit eden bir hastalık. Gelecekteki risklere karşı ’Allah diyen sarısı’nı da dayanaklı hale getirmek için melezleme programlarımız devam ediyor" diye konuÅŸtu.

"Dışarıdan olunca ıslah yöntemini firma bize vermiyor"

Prof. Dr. Yılmaz, yurt dışından gelen temel tohumluÄŸa ciddi paralar ödendiÄŸini, Türkiye’nin patateste dışa bağımlılığını azaltma gayreti içerisinde olduklarını belirterek, ülkede çok sayıda çeÅŸit bulunduÄŸunu ancak bunların tamamına yakınının yabancılar tarafından ıslah edilerek geliÅŸtirildiÄŸini söyledi. 

Türkiye genelinde az sayıda ıslah çalışması yapıldığına dikkati çeken Yılmaz, "Bunlardan biri de fakültemiz, bizim ekibimizin çalışmalarıdır. Allah diyen sarısı çeÅŸidini bir noktaya getirip tescil edilmesi için çalışıyoruz hatta baÅŸka çeÅŸitlerin de TÃœBÄ°TAK’ın destekleriyle önümüzdeki yıllarda ulusal milli çeÅŸit listesinde yerini alacağını umuyoruz. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezine 2014 yılında baÅŸvurduk. Orada denemeler iki yıl sürüyor. Tahminen 2016 yılının ilk çeyreÄŸinde tescillenmiÅŸ olur. Güngör Yılmaz ve ekibi tarafından geliÅŸtirilen Ã¼lkemizin ilk yerli çeÅŸitlerinden biri olacak" ifadelerini kullandı.

Yerli çeÅŸitleri Türkiye’de üreteceklerinin altını çizen Yılmaz, "ÇeÅŸit dışarıdan olunca ıslah yöntemini firma bize vermiyor, telif hakkı çeÅŸit bizim olursa, Ã¼lkemizde bir firmanın olursa kamu ya da özel, o zaman biz burada temel tohumluÄŸunu üretiriz. Dışarıya gidecek döviz içeride kalır" deÄŸerlendirmesini yaptı.

Yılmaz, ıslah çalışmaları sonucunda üreticinin yerli tohumu üretmesini saÄŸlayacaklarını, bunun da tohumluk maliyetinin düşeceÄŸini ve artı ekonomik getiri saÄŸlayacağını kaydetti.