’KAÇAK KULLANIN AMA İSRAF ETMEYİN’

Özel bir Elektrik dağıtım şirketi genel müdürünün ’kaçak kullanın ama israf etmeyin’ açıklaması, kayıp-kaçak konusunu yeniden gündeme taşıdı.

TBMM kapanmadan elektrik piyasası mevzuatında önemli düzenlemeler yapıldı. Ancak, 31 Aralık’ta sona erecek ulusal elektrik tarifesi konusunda herhangi bir değişikliğe gidilmedi.

Halen uygulanan tarifeye göre elektrik bütün bölgelerde aynı fiyattan satılıyor. Uzmanlara göre 1 Ocak’ta bölgesel tarifeye geçişle Doğu ve Güneydoğu gibi kayıp-kaçağın yüksek olduğu bazı bölgelerde elektrik fiyatlarına büyük zamlar gelecek.

BİRİM FİYAT 1 TL’Yİ BİLE GEÇEBİLİR

Halen elektrik tariferi için Türkiye genelinde fiyat eşitleme mekanizması (Ulusal Tarife) geçerli. Tarife, 31 Aralık 2015’te sona eriyor.

TBMM kapanmadan önce elektrik piyasası mevzuatında önemli değişiklikler yapılmasına karşın ’Elektrik Piyasası Kanunu’nda yer alan Ulusal Tarife maddesine dokunulmadı.

Bu nedenle 31 Aralık sonrası Türkiye genelinde Bölgesel Tarifesi dönemi başlayacak. Artık aboneler, kendi dağıtım bölgesinde oluşan maliyet fiyatı üzerinden elektrik satın alacak.

Enerji Yönetimi’nden bir kaynak bölgesel tarifelerde amacın kayıp-kaçak ile birim maliyetlerin düşürülmesi olduğuna dikkat çekti. Aynı kaynak konuya açıklık getirdi: mevzuat gereği Bölgesel Tarife 1 Ocak 2016’da başlayacak.

Her bölge kendi maliyetleri üzerinden elektrik satın alacak. Bazı bölgelerde az da olsa elektrik ucuzlayabilecekken bazı bölgelerde büyük fiyat artışları yaşanabilecek.

Mesela, kayıp-kaçağın yüksek olduğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu gibi bölgelerde oranlar düşmezse elektrik fiyatları rekor düzeylerde zamlanır. Aboneler çok pahalı elektrik tüketir, birim fiyatlar 1 TL’nin bile üzerine çıkabilir.

Türkiye’de bazı bölgelerde elektrik kayıp-kaçak oranı yüzde 80’leri buluyor. Enerji yönetimi, kayıp-kaçağı azaltmak için yasa değişikliğine giderek elektrik birim fiyatları için Bölgesel Tarife kararı aldı.

Buna göre 21 elektrik dağıtım bölgesi; üretim, iletim, kayıp-kaçak gibi girdileri dikkate alarak kendi maliyetleri ve birim fiyatlarını belirleyecek. Ancak, yasaya geçiş dönemi kondu.

Ulusal Tarife olarak adlandırılan geçiş döneminde ülke genelinde tek tarife uygulanıp kayıp-kaçak bedeli bütün abone Faturalarına yansıtılıyor.

Yargıtay 17 Aralık 2014’te aldığı kararla kayıp-kaçak bedelinin dürüst aboneden alınmasını hukuka aykırı buldu ve geçmiş 10 yıllık tahsilatın iadesine karar verdi. Yargıtay’ın son kararı, Bölgesel Elektrik Tarifesi’nin önemini daha da artırdı.

KANUN DEĞİŞTİRİLMEDİ

Çalınan elektrik için ödenen para, dürüst abonelerin faturalarını şişirmeye devam ediyor. Enerji yönetiminden bir kaynak kayıp-kaçağın çok önemli maliyet unsuru olduğuna vurgu yaparak Bölgesel Tarife’nin sorunun çözümü konusunda önemli bir adım olacağını söyledi.

Aynı kaynak konuya açıklık getirdi:

“Elektrik sektöründe en önemli sorun kayıp-kaçak konusudur. Bunun için yasal değişiklik yapıldı ve 21 bölge için ayrı ayrı tarife (bölgesel) uygulama kararı alındı. Burada en önemli görev özelleştirilen bölgelerin ihalesini kazanan şirketlere düşüyor.

Çünkü şirketler bunu bilerek ve kayıp-kaçak hedeflerini kabul ederek ihaleye girdi ve kazandılar. Burada şirket hedefi yakalayamazsa maliyeti cebinden karşılayacak.

Abone de oran yüksek olduğu yerlerde elektriği pahalı tüketecek. Yani otokontrol sistemi kurulmuş oldu. Uygulama yılbaşında başlıyor.