ARKADAŞ LİSTENİZE BİR DAHA BAKIN!

Oxfordlu profesör Haberturk.com’a konuÅŸtu...

Ä°ngiltere Oxford Ãœniversitesi’nde yapılan bir araÅŸtırma insan psikolojisinin belli bir yere kadar arkadaÅŸ kabul ettiÄŸini gösterdi. Facebook’taki arkadaÅŸ sayımızın maksimum 150 olması gerektiÄŸini belirten dünyanın önde gelen antropologlarından Oxford Ãœniversitesi Evrimsel Antropoloji Profesörü Robin Dunbar, sadece 150 kiÅŸi ile duygusal anlamda bir ÅŸeyler paylaÅŸabildiÄŸimizi, geriye kalanların ise sadece isimler ve yüzlerden ibaret olduÄŸunu vurguluyor. 

Profesör Dunbar’ın yaptığı araÅŸtırmaya göre beynimizin bilinçli düşünme ve dil yetisinin kontrol edildiÄŸi neokorteks bölümü, maksimum 150 kiÅŸiyle sosyal iliÅŸkiyi sürdürebilme kapasitesine sahip. Bu açıdan baktığımızda da sosyal medyada binlerce arkadaşımızın olması bizi sosyal yapmıyor, beyin bunun maksimum 150’sini taşıyabiliyor…

Facebook arkadaÅŸ listemizi yeniden gözden geçirmemiz de fayda olduÄŸunu düşündüren çalışma 2009’da yapılmıştı. Listede bulunan yalnızca 150 kiÅŸinin gerçek arkadaşımız olduÄŸunu açıklayan Profesör Robin Dunbar ile limitin neden 150 ile sınırlı olduÄŸunu, peki gerçek yaÅŸamda durumun ne olduÄŸunu konuÅŸtuk. Ä°ÅŸte o ilginç röportajın detayları…

’Ä°NSAN BEYNÄ° 150 ARKADAÅžI BENÄ°MSEYEBÄ°LÄ°YOR’

Prof. Robin Dunbar, konuyla ilgili yaptığı araÅŸtırmada bir insan beyninin, en fazla 150 civarında arkadaşı benimseyeceÄŸini tespit etmiÅŸti. Yani 500-1000 arkadaşı olup da kendisini sosyal ilan eden kiÅŸilerin tezini çürüttü. 

Prof. Dunbar, dilin gelişimi üzerine çalışmalar yaparken bazı hayvanların beyinlerinin diğerlerine göre daha büyük olduğunu görüyor.

AÄ°LENÄ°Z DE DAHÄ°L 150 KİŞİ  

2009’da yaptığınız çalışmaya göre insanların arkadaÅŸ edinme konusunda belli bir kapasiteleri var ve bu 150 sayısı ile sınırlı. Peki, neden 150? 

150 arkadaÅŸ sayısı (aile de dahil olmak üzere) beynimizin ön kısmının boyutu ile, özellikle de beynimizin ön kısmının boyutu ile sınırlıdır. Bu iliÅŸki tüm primatlar (maymunlar ve insansı maymunlar) ve biz insanlar ile aynıdır. 

Avcı-toplayıcı gibi geleneksel toplumlarda köyler normal büyüklükteydi, bu da aslında çevrenin büyüklüğü demek… 

BEYNÄ°MÄ°ZÄ°N ÖN KISMININ BÃœYÃœKLÜĞÜ Ä°LE ALAKALI…

Ä°nsanlar bu durumdan nasıl etkileniyor? 

Ä°liÅŸkilerimizde bir dereceye kadar kayıt tutmayı baÅŸarabiliyoruz. Ä°nsanlar arasında oldukça çok farklılık var. Bu sayı muhtemelen 100-250 arasında deÄŸiÅŸikliÄŸe uÄŸruyordur. Bu, sizin beyninizin ön kısmının büyüklüğüyle iliÅŸkilendiriliyor. 

CEVAP ARKADAÅžLARINIZA AYIRDIÄžINIZ VAKÄ°TTE GÄ°ZLÄ° 

Facebook’ta arkadaÅŸ listem 800 diyelim. Listemde bulunan 150 kiÅŸi mi benim gerçek arkadaşım?

ArkadaÅŸlardan ne kastettiÄŸinize baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸiklik gösterir. Herkes kendini birkaç arkadaşına adar. Biraz daha kısıtlı zamanı da diÄŸer arkadaÅŸlarına ayırır. Ve arkadaÅŸlığın gücü o kiÅŸiye ne kadar zaman ayırdığınızla saptanır. Bu baÄŸlamda 150 sayısı ise birinci sınıf arkadaÅŸlarınızdır… 
Aslında sosyal dünyamız bir seri arkadaÅŸlık katmanlarından oluÅŸur. Bu 5 yakın arkadaÅŸ ile baÅŸlar, sonra 15, 50, 150 ve 1500 arkadaÅŸ olur. (Bu katmanların her biri diÄŸer katmanları içinde barındırır bu arada)  
Bu liste ÅŸuna karşılık geliyor; size en yakın (5 kiÅŸi), yakın dost, en iyi arkadaÅŸlar,  iyi arkadaÅŸlar, arkadaÅŸlar, tanıdıklar ve yalnızca ismini bildiÄŸiniz insanlardan oluÅŸuyor. Bu katmanlardan bakıldığında onlarla geçirdiÄŸiniz vakit, ne kadar duygusal ve onlara karşı ne kadar cömert olduÄŸunuzla ilintili… Olaya bu ÅŸekilde bakıldığında da sizin de herkes gibi muhtemelen 150 arkadaşınız bulunuyor. Gerisi yalnızca tanıdıklar…