’KÖMÜR KANUNU HAZIRLANMALI’

Hacettepe Ãœniversitesi Maden MühendisliÄŸi Bölüm BaÅŸkanı Prof. Dr. Hakan Benzer, kömür madenciliÄŸine özel kanun hazırlıklarına iliÅŸkin, "Türkiye’deki toplam maden çalışanlarının üçte birinin kömür madenlerinde çalıştığı göz önünde bulundurulduÄŸunda, kömür kanununun hazırlanıp uygulanmasının ÅŸart olduÄŸu anlaşılabilir" dedi.

Prof. Dr. Benzer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kömür madenciliğinin riskli bir iş olduğunu, ticari amaçlı üretim yapan ülkelerin neredeyse hepsinin tarihinde ölümle sonuçlanmış facialar bulunduğunu söyledi.

Madende facialara sebep olan kazaların genel olarak metan gazı patlaması, su baskını, çökme ve kendiliğinden tutuşma kaynaklı olduğunu belirten Benzer, "Kömür madeni dışındaki madenlerde de benzer kazalar görülebilse de metan/toz patlaması ve kendiliğinden tutuşma gibi kavramlar kömür madenciliğinde çok daha sık görüldüğünden, bu koşullara daha ayrıntılı ve hassas bir şekilde yaklaşılması, oluşabilecek şartların kömür madenlerine özgü olarak değerlendirilmesi elzemdir" diye konuştu.

Amerika Batı Virginia’da yaÅŸanan kömür madeni kazası sonrası, benzeri kazaların yaÅŸanmaması için 1969 yılında kömür madenlerine yönelik özel olarak hazırlanan kanunun güncellendiÄŸini ve günümüze kadar geldiÄŸini aktaran Benzer, ÅŸunları kaydetti:

"ABD’nin yanı sıra Çin Halk Cumhuriyeti, Güney Afrika ve Avustralya gibi dünya ticari kömür üretiminde lider konumdaki ülkeler, temel maden kanunlarının yanı sıra kömür madenciliÄŸine yönelik ayrı kanun ve düzenlemelere de sahiplerdir. Türkiye’deki toplam maden çalışanlarının üçte birinin kömür madenlerinde çalıştığı göz önünde bulundurulduÄŸunda, Türkiye için benzeri bir kömür kanununun hazırlanıp uygulanmasının ÅŸart olduÄŸu anlaşılabilir. Kömür kanunu tarihinin Amerika gibi ülkelerde uzun bir geçmiÅŸi olduÄŸu düşünülürse, hazırlanmış olan bu kanunların gözden geçirilip Türkiye’ye uygun bir taslağın oluÅŸturulmasının saÄŸlayacağı avantajlar aÅŸikardır. Söz konusu ülkelerin kanunlarında irdelenen kömür madeni yönetimi,  risk kontrolü, acil durum planları ve kaçış yolları, madenlerin gaz durumu, gaz izleme sistemleri ve konumları, havalandırma, yanıcı-patlayıcı malzemeler ve yangın önleme, iletiÅŸim ve çalışan-ekipman takip sistemleri, iÅŸ saÄŸlığı ve güvenliÄŸi eÄŸitimi uygulamaları ve dünyada bu konuda geliÅŸtirilen teknolojilerin takibi dikkatle incelenmelidir."

- "Riskler minimize edilecektir"

Kömür yasasının, Ã¼retim planlarında maden ömrü boyunca tüm teknolojik yenilikleri içerecek ÅŸekilde hazırlanmasını zorunlu kılacağını ifade eden Benzer, "Bu sayede madencilik iÅŸlemlerine fiilen baÅŸlanmadan önce kömür ocağına iliÅŸkin tüm risk simülasyonlarının çalışılması ve zaman içerisinde ortaya çıkabilecek bütün problemlerin iÅŸlem öncesi bertaraf edilmesi mümkün olacaktır. Böylece hem ülke kaynakları en verimli ÅŸekilde kullanılabilecek hem de iÅŸlem sırasında iÅŸ güvenliÄŸi önlemleri önceden alınarak risklerin minimize edilmesi saÄŸlanacaktır. GeliÅŸmiÅŸ ülkelerdeki kömür kanunu düzenlemelerini takiben izlenen iÅŸ kazalarındaki azalış ve üretim verimi artışı bu kültürün oturması sonucunda ortaya çıkmıştır" deÄŸerlendirmesinde bulundu.

- "Gazlardan elektrik üretilebilir"

Benzer, kömür işletmeciliği sırasında ortaya pek çok teknik problem çıktığına dikkati çekerek, şöyle devam etti:

"Problemin önceden tahmin edilmesi çözüm üretmek için önemli bir adımdır. Bu nedenle geliÅŸmiÅŸ ülkelerde problemin önceden tahmin edilebilmesi problemin iÅŸletmecilik öncesinde bertaraf edilmesi konusunu gündeme getirmiÅŸtir. Madende Ã¶nceden problem olarak ortaya çıkan bazı olguların ekonomik avantaj saÄŸladıkları da görülmektedir. Bu konudaki en önemli örnek kömür damarlarında bulunan gazların deÅŸarjıyla elektrik üretiminin saÄŸlanabilmesidir. Yeni düzenlemeler sayesinde ülkemizde de bu tür geliÅŸmelerin saÄŸlanacağı yadsınamaz bir gerçektir. Kömür madenciliÄŸimizde sorun oluÅŸturan gaz konusu yeterli bilimsel çalışmalar neticesinde faydalı bir ürüne dönüştürülebilecektir."

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak,  TBMM Genel Kurulunda, 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Tasarısı’nın görüşmeleri sırasında hükümet adına yaptığı konuÅŸmada, önümüzdeki dönemde kömür kanununu, Meclis’in gündemine getireceklerini belirterek, "Mevcut maden kanunumuz daha çok ruhsat iÅŸletmesiyle alakalı konuları içeriyor. GeliÅŸmiÅŸ ülkelerde olduÄŸu gibi, biz de kömürü ayrı bir kanun içerisinde ele alacağız ve bununla ilgili çalışmalarımız Bakanlığımızda devam ediyor" ifadesini kullanmıştı.